Witamy na stronie

 Zgodnie z wejściem w życie, w dniu 3 lipca 2021 roku, nowelizacji Prawa Energetycznego (Ustawa z dnia 20 maja 2021 r. o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw Dz.U. 2021 poz. 1093)

zmieniła się ważność świadectw kwalifikacyjnych.

W odniesieniu do wydawanych świadectw dodano ust. 1aa do Art. 54 Prawa energetycznego informujący, że świadectwa kwalifikacyjne wydane osobom zajmującym się eksploatacją urządzeń, instalacji lub sieci tracą ważność po upływie 5 lat od dnia ich wydania.

W przypadku świadectw już wydanych obowiązują przepisy przejściowe, a okresy obowiązywania uzależniono od tego komu zostały wydane:

1. Dla osób zajmujących się eksploatacją urządzeń, instalacji lub sieci, świadczących usługi na rzecz konsumentów w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny oraz mikroprzedsiębiorców, małych lub średnich przedsiębiorców, w rozumieniu ustawy - Prawo przedsiębiorców – to zachowują ważność przez okres, na jaki zostały wydane, czyli 5 lat
2. Dla innych osób, jeśli były wydawane jako bezterminowe lub na okres dłuższy niż 5 lat, to zachowują ważność przez okres, na jaki zostały wydane, jednak nie dłużej niż przez okres 5 lat od dnia wejścia w życie przedmiotowej nowelizacji Prawa Energetycznego, czyli maksymalnie 3 lipca 2026 roku.

Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 1093):

• Art. 1: „w art. 54 Prawa Energetycznego po ust. 1a dodaje się ust. 1aa w brzmieniu:
  1aa. Świadectwa kwalifikacyjne wydane osobom zajmującym się eksploatacją urządzeń, instalacji lub sieci tracą ważność po upływie 5 lat od dnia ich wydania.”,
• Art. 25: „Świadectwa wydane przez komisje kwalifikacyjne, o których mowa w art. 54 ust. 1 ustawy zmienianej w art. 1, zachowują ważność w przypadku:
  1) osób, o których mowa w art. 54 ust. 1c pkt 2 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym - przez okres, na jaki zostały wydane;
  2) innych osób - przez okres, na jaki zostały wydane, jednak nie dłużej niż przez okres 5 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.”

Prezydent Andrzej Duda uroczyście podpisał nowelizację ustawy o emeryturach pomostowych, która uchyla wygasający charakter tego świadczenia, wyłącza z minimalnej płacy dodatek za pracę w trudnych warunkach oraz zapewnia ochronę działaczy związkowych w sprawach z zakresu prawa pracy.

Zmienią się zasady dotyczące emerytur pomostowych. Prezydent Andrzej Duda podpisał 16 sierpnia 2023 nowelizację ustawy o tych świadczeniach. Zapisy nowelizacji wypełniają jeden z punktów porozumienia rządu z "Solidarnością". Przypominamy, co się zmieni po wejściu w życie nowego prawa.

Emerytury pomostowe przed nowelizacją przysługiwały tylko tym osobom, które przed 1 stycznia 1999 r. wykonywały pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Chodziło np. o pracę pod ziemią czy bardzo ciężką pracę fizyczną. To oznacza, że emerytury pomostowe miały charakter wygasający - obejmujący coraz mniej osób. Ale w nowelizacji ustawy zapisano m.in. uchylenie wygasającego charakteru  emerytur pomostowych.

Z "pomostówki" mogły skorzystać osoby z co najmniej 15-letnim stażem pracy w szczególnych warunkach, którym do osiągnięcia wieku emerytalnego brakowało pięciu lat. Chodziło więc o kobiety w wieku co najmniej 55 lat i mężczyzn w wieku co najmniej 60 lat. Te zasady pozostają bez zmian. Ale zniesiono limit czasowy. Z emerytury pomostowej skorzystają więc teraz także osoby, które pracę w szczególnych warunkach wykonywały po 1 stycznia 1999 roku, a spełniają inne warunki świadczenia.

Zmianie uległy także przepisy dotyczące instytucji rekompensaty i zawieszenia emerytury pomostowej. W przypadku rekompensaty - czyli odszkodowania za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy o szczególnym charakterze - w nowelizacji przyjęto, że okres takiej pracy, który uprawnia do ustalenia rekompensaty, musi przypadać przed 1 stycznia 2009 roku.

Jeśli chodzi o kwestię zawieszania prawa do "pomostówki", nowelizacja miała ma celu rozwiązanie problemu obchodzenia prawa. Obecnie prawo do tego świadczenia ulega zawieszeniu w razie podjęcia pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze (bez względu na wysokość uzyskiwanego przychodu). Regulacja ta pozwalała na zawieszenie prawa do emerytury pomostowej tylko jeśli zachodził stosunek pracy.

W nowelizacji zapisano jednak, że każda forma wykonywania tego rodzaju pracy - bez względu na jej podstawę prawną - powoduje zawieszenie prawa do emerytury pomostowej. Nie będzie więc można obchodzić tej regulacji poprzez podpisywanie np. umów zleceń lub o dzieło.

Zmiany dla związkowców

Zapisy nowelizacji wypełniają także jeden z punktów porozumienia rządu z NSZZ "Solidarność" z 7 czerwca 2023 roku. Przynoszą więc konkretne zmiany dla działaczy związkowych.

Nowelizacja ustawy o emeryturach pomostowych zapewnia więc ochronę działaczy związkowych w sprawach z zakresu prawa pracy. "Dzisiaj pracodawca zwalnia bezprawnie działacza związkowego, sprawa idzie do sądu, toczy się długo, a człowiek zostaje bez środków do życia. Po zmianach pracownik będzie otrzymywał wynagrodzenie do momentu rozstrzygnięcia sądowego tak, żeby nie pozostawał bez środków do życia" - tłumaczył sens zmian wiceminister rodziny i polityki społecznej Stanisław Szwed podczas prac parlamentarnych.

Dodatkowo przepisy podwyższają roczny limit odliczenia od dochodu wydatków z tytułu składek członkowskich zapłaconych na rzecz związków zawodowych. Limit zmieni się z 500 zł do 840 zł w danym w roku podatkowym.

Dodatek za pracę w szczególnych warunkach

Podpisana nowelizacja wyłącza także dodatek za szczególne warunki pracy z płacy minimalnej. Chodzi o to, że pracownik pracujący na pełen etat musi otrzymać płacę w kwocie co najmniej równej najniższej krajowej. Jej wysokość jest ustalona prawem. Do tej pory pracodawca mógł ustalić niższą podstawę, jeśli łącznie z dodatkiem za pracę w szczególnych warunkach kwota dorównywała kwocie minimalnej. Teraz już nie będzie mógł tak zrobić.

Dodatek za pracę w szczególnych warunkach przysługuje zatrudnionym w warunkach uciążliwych, szkodliwych  dla zdrowia, przy pracy związanej z dużym wysiłkiem fizycznym lub  umysłowym czy przy pracy szczególnie niebezpiecznej. Wypłata tych dodatków  nie jest obowiązkowa. Wynika natomiast z porozumienia zawartego przez  przedsiębiorcę z pracownikami lub ze związkami zawodowymi. Ich wysokość zależy od ustaleń w danej firmie.

Jak szacują autorzy nowelizacji, ta zmiana spowoduje zwiększenie kosztów  zatrudnienia osób otrzymujących obecnie dodatek o ok. 42 mln zł. Z tego 15 mln zł na trafić do budżetu państwa - bo pracownicy i pracodawcy zapłacą wyższe składki. Reszta pozostanie w kieszeni pracowników.

Krzysztof Urzędowicz
ZAKŁADOWY SPOŁECZNY INSPEKTOR PRACY

   W dniu 15 listopada 2022 odbyła się gala wręczenia nagród "Najaktywniejszy społeczny inspektor pracy".
Nasz Zakładowy Społeczny Inspektor Pracy Krzysztof Urzędowicz po raz trzeci na etapie wojewódzkim został oceniony najwyżej, a na etapie krajowym został wyróżniony. GRATULUJEMY!

   Celem konkursu „Najaktywniejszy Społeczny Inspektor Pracy” jest promowanie działalności Społecznych Inspektorów Pracy, którzy, realizując swoje ustawowe zadania, skutecznie wpływają na poprawę stanu bezpieczeństwa pracy w zakładach i ochronę uprawnień pracowniczych.
   Oceny uczestników dokonują zespoły eksperckie, w skład których wchodzą przedstawiciele Państwowej Inspekcji Pracy oraz reprezentatywnych central związkowych – Forum Związków Zawodowych, Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” i Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych.
   Wojewódzkie Komisje Konkursowe w 16 Okręgowych Inspektoratach Pracy oceniają działalność zgłoszonych kandydatów i wskazują maksymalnie po trzech laureatów (48 kandydatów), którzy uzyskują kwalifikację do etapu krajowego.
   Na szczeblu centralnym, Kapituła powołana przez Głównego Inspektora Pracy, weryfikuje oraz opiniuje nadesłane z okręgów dokumentacje i wnioski.
   Główny Inspektor Pracy, na wniosek Kapituły, przyznaje wyróżnienia 16 społecznym inspektorom pracy, spośród których wyłanianych jest trzech, uhonorowanych nagrodami głównymi.